Tích đức bắt đầu từ tu khẩu: Tại sao lại như vậy
Người xưa thường nói: “Họa từ miệng mà ra, phúc từ miệng mà vào.” Câu nói ấy nhắc nhở chúng ta rằng lời nói có sức mạnh vô cùng to lớn, có thể mang lại điều tốt đẹp nhưng cũng có thể gây tổn hại sâu sắc. Đặc biệt, với những người lớn tuổi, việc “tu khẩu” không chỉ là cách để tích đức mà còn giúp giữ gìn sự hài hòa trong các mối quan hệ gia đình và xã hội.
Lời nói là biểu hiện trực tiếp của suy nghĩ và nhân cách con người. Những lời nói thiện lành, đúng mực không chỉ mang đến niềm vui cho người nghe mà còn tạo phúc đức cho người nói. Ngược lại, lời nói thiếu suy nghĩ, gây tổn thương có thể làm tan vỡ mối quan hệ, để lại hậu quả khó khắc phục.
Tu khẩu không chỉ đơn giản là tránh nói lời ác, mà còn là biết kiềm chế bản thân, suy nghĩ cẩn trọng trước khi nói. Với người đã có tuổi, kinh nghiệm sống phong phú đôi khi khiến họ vô tình trở nên thẳng thắn hoặc khắt khe hơn trong lời nói. Tuy nhiên, nếu không cân nhắc, lời nói có thể gây hiểu lầm hoặc làm tổn thương người khác, đặc biệt là con cháu trong gia đình.
Khi người lớn tuổi biết cách tu khẩu, họ không chỉ tạo được sự tôn trọng từ con cháu mà còn góp phần giữ gìn sự êm ấm trong gia đình. Những lời nói nhẹ nhàng, tích cực giúp lan tỏa năng lượng tốt, xây dựng mối quan hệ gắn kết và khích lệ tinh thần con cháu.
Hơn nữa, việc tránh bàn tán chuyện không cần thiết hoặc phán xét người khác còn giúp người lớn tuổi giữ tâm an lạc, không bị cuốn vào thị phi và những cảm xúc tiêu cực. Đây cũng là cách giúp họ tích đức, tạo phước lành cho chính mình và thế hệ sau.
Tu khẩu bắt đầu từ việc lắng nghe nhiều hơn và nói ít hơn. Trước khi nói, hãy suy nghĩ kỹ: lời nói của mình có mang lại lợi ích hay niềm vui cho người nghe không? Tránh những lời nói mang tính chê bai, chỉ trích, hoặc gây xáo trộn tâm lý người khác.
Dưới đây là 4 điều không nên nói, nhất là với những người đã có tuổi
Nếu đã không làm được: Đừng nói trước, đừng hứa hẹn
Không khó để nhận ra rằng là cha mẹ chúng ta nên tìm hiểu kỹ về những suy nghĩ, hành vi của con cái để tránh con cái nói ra những lời đao to búa lớn. Là trẻ em và thanh thiếu niên, sẽ khó tránh khỏi việc chúng ta tự hào, kiêu căng một chút vì thành tích.
Cha mẹ chính là người lớn, nên đừng cổ vũ con theo đuổi mục tiêu đi trước đón đầu, hãy hướng dẫn con sống thực tế.
Có nhiều người già vừa mở miệng thì đã nói về việc bạn đưa ra bao nhiêu quyết định ở nơi làm việc, bạn khôn ngoan như nào, thể hiện sự tín nhiệm của mình. Bạn càng lớn tuổi thì càng phải thực tế hơn.
Điều không làm được thì nếu càng hứa càng khiến mình trở thành trò cười trong mắt người khác.
Hiểu biết nửa vời: Đừng nói để tránh hiểu lầm
Điều gì có thể nói được thì hãy nói cho rõ ràng, điều gì không nói được thì nên giữ im lặng.
Những gì bạn biết là những gì bạn biết, những gì bạn yếu kém thì chứng tỏ bạn chưa biết. Khi một người lớn tuổi, kinh nghiệm của họ sẽ phong phú, nhưng đừng vì thế mà nghĩ mình tài giỏi.
Khi chúng ta già rồi, quan tâm đến người khác là đúng, nhưng sự quan tâm đó phải đúng lúc, đúng chỗ. Không phải lúc nào chia sẻ những kinh nghiệm mình có.
Nếu bạn ghét người khác: Đừng nói ra
Làm sao để yêu thương người khác, chăm sóc người già và quan tâm đến thế hệ trẻ không thể giải thích rõ ràng. Đó là thấu hiểu câu chuyện đằng sau cuộc sống bằng trái tim của mình.
Nếu là những người bạn thường có những nối buồn không nói nên lời, có những con đường phát triển khác nhau. Giữa cha mẹ và con cái còn có khoảng cách thì nói gì đến người ngoài.
Chuyện riêng tư trong gia đình: Cân nhắc kĩ trước khi nói
Khi bước vào tuổi già, nhiều người thường có xu hướng chia sẻ hoặc khoe khoang những câu chuyện riêng tư của gia đình với bạn bè, hàng xóm hoặc người thân. Tuy nhiên, việc này có thể mang lại những hệ lụy không mong muốn, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng trước khi mở lời.
Một trong những lý do quan trọng là bảo vệ sự riêng tư và tôn trọng các thành viên trong gia đình. Những câu chuyện mà người lớn tuổi chia sẻ, dù vô tình hay cố ý, có thể khiến con cháu cảm thấy không thoải mái, đặc biệt khi nội dung liên quan đến những khó khăn, mâu thuẫn hoặc thông tin nhạy cảm. Điều này có thể gây mất lòng tin và làm tổn thương mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình.
Hơn nữa, khoe khoang về thành tựu của gia đình như con cái thành đạt, tài sản hoặc sự giàu có đôi khi có thể dẫn đến sự ghen tị, hiểu lầm từ người khác. Trong một số trường hợp, điều này còn tiềm ẩn nguy cơ trở thành mục tiêu của sự soi mói hoặc các vấn đề liên quan đến an toàn.
Người lớn tuổi nên học cách giữ im lặng và lắng nghe nhiều hơn. Việc lắng nghe giúp thấu hiểu suy nghĩ, cảm xúc của con cháu và những người xung quanh, tạo dựng mối quan hệ bền vững và sâu sắc hơn. Đồng thời, giữ im lặng khi cần thiết cũng thể hiện sự khôn ngoan, giúp tránh những rắc rối không đáng có.
Sự điềm đạm và tinh tế trong cách giao tiếp chính là chìa khóa để người lớn tuổi xây dựng hình ảnh tích cực, trở thành chỗ dựa tinh thần vững chắc cho gia đình và được mọi người tôn trọng.